Hjem. Na północnych wyspach
polecam , relacja podróżnicza , reportaż / 18 października 2025

Ilona Wiśniewska  Hjem. Na północnych wyspach Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2025 Rekomendacja: 4/7 Ocena okładki: 4/5 Tupot białych mew… Co to takiego, ów hjem? Dobre pytanie – a jednoznacznej odpowiedzi-definicji nie ma… Bywalcy tamtejsi (znaczy norwescy) twierdzą, że hjem to mniej więcej to samo co dom, ale nie w sensie ścisłym – czyli budowla z czegoś tam, co pod ręką (kamień, drewno, torfowa cegła…), oddzielająca nas od zjawisk pogodowych, chroniąca przed kaprysami Matki Natury. Ów obiekt budowlany to hus… Albo hytte. Natomiast hjem ma znaczenie szersze, nawet metafizyczne. Oznacza dom w sensie miejsca zamieszkania, pochodzenia, bytowania. Wikingowie starej daty mawiali, że hjem to miejsce, gdzie kończy się vik (znaczy tyle co zatoka) i dalej fiordem się już płynąć nie da – gdy drakkar szoruje po dnie, to znak, że osiągnęliśmy przystań, gdzie trzeba wyjść na ląd i pobudować jakieś chaty na kawałku piasku czy kamienistej plaży. Innymi słowy: osiedlić się, rozejrzeć za jakimś zarobkowym zajęciem, zdobyć coś do jedzenia i ogrzania na zimę; no i baby jakieś by się przydały… Czyli kawałek ojczyzny, o którym mówi się, że idzie się do domu, do miejsca, w które się wraca, bo jest własne. Coś takiego jak Heimat u naszych jeszcze bliższych niż Norwegowie…